เมื่อกล่าวถึง IQ (Intelligent Quotient) มักจะหมายถึง ความฉลาดทางสติปัญญา ที่เป็นความคิดดั้งเดิมตั้งแต่ประมาณทศวรรษ 1950 ซึ่งเป็นความฉลาดที่วัดด้วยแบบทดสอบ แนวคิดเรื่อง IQ จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับ เชาว์ไหวพริบ และความสามารถในการแก้ไขปัญหาด้านตรรกะ ตัวเลข ความจำ ความสามารถทางภาษา ความสามารถทางการคิดวิเคราะห์ ซึ่งมีการวิพากษ์วิจารณ์ถึงข้อจำกัดกันมาก ปัจจุบัน พบว่า ความฉลาดของคน ไม่ได้แสดงออกมาเพียงแค่นั้น แต่เป็นความฉลาดที่หลากหลาย ที่เรียกว่า Multiple Intelligence หรือ “พหุปัญญา”

         ความสามารถพหุปัญญาเป็นแนวคิดในการศึกษา เรื่อง ความสามารถทางสติปัญญาของมนุษย์ หรืออาจเรียกได้ว่าเป็นการศึกษา องค์ประกอบด้านสติปัญญา - IQ (Intelligent Quotient) ก็ได้เช่นกัน

         นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน ชื่อ Howard Guardner กล่าวว่า คนเราทุกคนมีความ สามารถทางสมองหลายด้านด้วยกัน โดยธรรมชาติแล้วมนุษย์ทุกคนจะมีความฉลาด 8 ด้าน ซึ่งประกอบด้วยด้านต่าง ๆ ดังนี้ (Guardner,1983)

1. ความฉลาดด้านภาษา  (Linguistic intelligence) คือ  ความสามารถด้านภาษา การพูดจาโน้มน้าวผู้อื่น ความ สามารถด้านการเขียน ความสามารถด้านบทกวี มีความสามารถในการจำวันเดือนปี และคิดประดิษฐ์คำ

2. ความฉลาดด้านการคำนวณ (Logical – Mathematical Intelligence) คือ  ความสามารถในการใช้เหตุผล การคำนวณ ความสามารถด้านจำนวนตัวเลข
ความสามารถในการแก้ โจทย์ปัญหา ความสามารถในการวิเคราะห์คิดเป็นระบบ
3. ความฉลาดด้านมิติสัมพันธ์  (Spatial Intelligence) คือ  ความสามารถในการ สร้างภาพในสมอง ความสามารถในการสร้างจินตนาการสร้างภาพต่าง ๆ ที่ไม่เคยมีมาก่อน ตัวอย่างเช่น  สถาปนิกสร้างภาพตึก หรือเมืองขึ้นจากภาพ จินตนาการ ความสามารถในการอ่านภาพแผนที่ แผนภูมิ ความสามารถในด้านจินตนาการ สร้างสรรค์

4. ความฉลาดด้านกายภาพหรือ ร่างกาย (Bodily–kinesthetic Intelligence)  คือ  ความสามารถในการใช้สรีระ ร่างกาย ความสามารถในการเล่นกีฬาที่ใช้สรีระร่างกาย ได้อย่าง คล่องแคล่ว ความสามารถในการเต้นรำ การแสดงและรวมถึงความสามารถในด้านหัตถกรรม และการใช้เครื่องมือต่าง ๆ การเคลื่อนไหว การสัมผัส และใช้ ภาษาท่าทาง

5. ความฉลาดด้านดนตรี (Musical Intelligence) คือ  ความสามารถในด้านดนตรี ความสามารถด้านการร้องเพลง จับระดับเสียงที่มีความแตกต่างได้ดี
สามารถจำทำนอง จังหวะเพลง เสียงดนตรีได้ดี มีความสามารถในการเล่นเครื่องดนตรี

6. ความฉลาดด้านทักษะสังคม  (Interpersonal Intelligence)  คือ  ความสามารถในด้านการเข้าสังคม การเป็นมิตรกับคนอื่นได้ง่าย ความ สามารถเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น ความสามารถในการสื่อสารการจัดการ และความเป็นผู้นำ ชอบพูดคุยกับผู้อื่นมีมนุษยสัมพันธ์ดี สามารถบริหารความขัดแย้ง ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

7. ความฉลาดด้านบุคคล (Intrapersonal Intelligence) คือ ความสามารถของบุคคลในการเข้าใจตนเอง มีความ มั่นใจในตนเอง เข้าใจถึงศักยภาพของตนเอง สามารถตั้งเป้าหมายในชีวิตได้อย่างเหมาะสม ชอบการทำงานคนเดียว ใช้เวลาในการคิดใคร่ครวญ และทำตาม ความสนใจของตนเอง

8. ความฉลาดด้านธรรมชาติ (Naturalist Intelligence) คือ ความสามารถในการมองเห็นความงาม ความสัมพันธ์ ของสรรพสิ่งในธรรมชาติ
รักธรรมชาติ

 

           ปัจจุบันแนวคิดนี้กำลังเป็นที่นิยม เพราะระบุว่า สามารถจำแนกความ สามารถทางสติปัญญาของคนได้ใกล้เคียงที่สุด ซึ่งทังนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่าข้อมูลนี้จะเป็นที่ยอมรับกันอีกนานเท่าไร เพราะเมื่อเทคโนโลยีก้าวไกลขึ้น อาจไขปริศนา และความรู้ต่างๆ ได้อีกมากมาย

ข้อมูลจาก : http://gotoknow.org/blog/psycho-guide-itom/276452